Działalność nierejestrowana a status osoby bezrobotnej – co musisz wiedzieć?
Chcesz sprzedawać rękodzieło, wypieki, prowadzić warsztaty albo zarabiać na usługach, ale nie rejestrować jeszcze firmy? Świetną opcją może być działalność nierejestrowana – nawet jeśli jesteś zarejestrowana w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. Ale uwaga – są ważne warunki!
Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Zgodnie z art. 5 Prawa przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236 ze zm.) działalność nieewidencjonowana to działalność, która spełnia łącznie dwa warunki:
przychód należny w żadnym miesiącu nie przekracza 75% minimalnego wynagrodzenia brutto (w 2025 r. to 3.181,50 zł),
osoba nie prowadziła działalności gospodarczej przez ostatnie 60 miesięcy.
Nie trzeba jej zgłaszać do CEIDG, nie opłaca się składek ZUS, ale warto prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, aby kontrolować limit.
Podpowiedź eksperta: Co to jest przychód należny?
Przychód należny to kwota należna ze sprzedaży towarów lub usług, bez VAT-u, pomniejszona o:zwrócone towary,udzielone rabaty, skonta i bonifikaty.Oznacza to, że nie liczy się tylko to, co wpłynie na konto, ale to, co formalnie było należne w danym miesiącu. Dokumentuj każdą sprzedaż i każdy zwrot, by uniknąć problemów przy kontroli.
Działalność nierejestrowana a status osoby bezrobotnej
Zgodnie z przepisami (ustawa o promocji zatrudnienia, Dz. U. z 2024 r. poz. 475 ze zm.), status osoby bezrobotnej przysługuje każdej osobie, która:
– nie wykonuje pracy zarobkowej (na etacie, umowie zlecenie, o dzieło),
– jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia na pełen etat (lub min. pół etatu przy orzeczeniu o niepełnosprawności),
– nie prowadzi działalności gospodarczej ani nie jest wspólnikiem spółki.
Ale uwaga – działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy, dlatego nie powoduje automatycznej utraty statusu osoby bezrobotnej.
Kiedy możesz stracić status osoby bezrobotnej?
Status osoby bezrobotnej utracisz, jeśli:
❌ podpiszesz umowę zlecenie, o dzieło lub agencyjną – nawet na drobną kwotę,
❌ zostaniesz wspólnikiem spółki,
❌ nie zgłosisz się na wezwanie do urzędu pracy lub odmówisz oferty pracy bez uzasadnienia.
Pamiętaj, że działalność nierejestrowana nie może być prowadzona w ramach umowy cywilnoprawnej. Musisz działać jako osoba fizyczna bez formalnych kontraktów.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Tak jak już wspominaliśmy, najważniejsze – nie podpisuj umów cywilnoprawnych (zlecenie, o dzieło) w związku z tą działalnością – to może skutkować utratą statusu bezrobotnego. Pamiętaj także, że:
Nadal musisz być gotowy do podjęcia pracy i stawiać się na wezwanie urzędu pracy.
Dokumentuj wszystkie swoje przychody – np. w Excelu lub papierowym rejestrze.
Z życia wzięte – czy to też działalność nierejestrowana?
Pani Asia robi świece sojowe
Co tydzień jeździ na lokalny targ, sprzedaje świece za gotówkę, nie podpisuje umów, nie przekracza limitu przychodu. TAK – może prowadzić działalność nierejestrowaną i nadal figurować jako osoba bezrobotna.
Pan Marek pomaga przy remontach
Montuje półki, skręca meble i dorabia na umowach o dzieło. NIE – traci status bezrobotnego, ponieważ umowa cywilnoprawna wyklucza go z ewidencji.
Pani Dominika sprzedaje biżuterię przez Instagram
Nie prowadzi firmy, ale aktywnie promuje się w sieci i regularnie zarabia. Jeśli nie przekracza limitu i nie podpisuje umów – może działać legalnie i nie tracić statusu.
Działalność nierejestrowana – najczęstsze pytania
Czy działalność nierejestrowana musi mieć NIP?
Nie, działalność nierejestrowana nie ma obowiązku posiadania numeru NIP. Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie musi zgłaszać jej w CEIDG, urzędzie skarbowym ani GUS, a więc nie ma też obowiązku uzyskiwania numeru NIP. Wystarczający jest numer PESEL
Czy muszę informować urząd pracy, że prowadzę działalność nierejestrowaną?
Nie – jeśli nie przekraczasz limitu i nie zawierasz umów cywilnoprawnych, nie masz takiego obowiązku.
Czy mogę sprzedawać rękodzieło online (np. na Instagramie)?
Tak – to legalne, o ile przychody nie przekroczą miesięcznego limitu.
Czy muszę zgłaszać działalność nierejestrowaną do urzędu pracy?
Nie – nie ma takiego obowiązku. Ważne, aby przestrzegać limitu przychodu i nie podpisywać umów.
Czy mogę prowadzić sprzedaż online jako osoba bezrobotna?
Tak – pod warunkiem że robisz to jako osoba fizyczna i nie przekraczasz limitu 75% minimalnego wynagrodzenia.
Czy mogę wystawić paragon lub fakturę?
Nie – w działalności nierejestrowanej nie masz obowiązku ani prawa wystawiania faktur VAT. Możesz jednak wystawić tzw. rachunek uproszczony.
Co jeśli przekroczę limit przychodu?
Musisz zarejestrować działalność gospodarczą w CEIDG – w ciągu 7 dni od dnia przekroczenia. Jeśli przekroczyłeś limit i nie wiesz co zrobić – skontaktuj się z nami, pomożemy Ci w procesie rejestracji działalności i w postawieniu pierwszych kroków jako przedsiębiorca.
Masz wątpliwości, czy Twoja sytuacja kwalifikuje się pod działalność nierejestrowaną?
Skontaktuj się z nami – zespół AGDO z przyjemnością pomoże Ci rozwiać wątpliwości i podpowie, jak prowadzić wszystko zgodnie z prawem.
📧 biuro@agdo.lublin.pl | ☎️ 609 054 573