Farmaceuta zakłada firmę – jak się rozliczać, jaka stawka ryczałtu, jakie PKD, kiedy VAT?
Coraz więcej farmaceutów rezygnuje z klasycznego zatrudnienia na etacie i decyduje się na współpracę z apteką w modelu B2B. Taka forma daje większą elastyczność, ale też niesie ze sobą obowiązki i odpowiedzialność, m.in. za poprawne rozliczenia z urzędami. W tym artykule rozwiewamy wszystkie wątpliwości związane z prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej przez farmaceutów. Wyjaśniamy, jakie wybrać PKD, jaką stawkę ryczałtu zastosować, czy przysługuje Ci zwolnienie z VAT, oraz na co szczególnie uważać.
Dla kogo działalność gospodarcza w aptece?
Zgodnie z ustawą o zawodzie farmaceuty, możesz wykonywać zawód:
na podstawie umowy o pracę, w rozumieniu ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
na podstawie umowy cywilnoprawnej, zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny;
w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG), zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2021 r. poz. 162 i 2105 oraz z 2022 r. poz. 24 i 974);
jako wspólnik spółki jawnej lub wspólnik (partner) spółki partnerskiej, której przedmiotem działalności jest prowadzenie apteki zgodnie z ustawą z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 i 1488);
- w ramach wolontariatu zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2022 r. poz. 1327 i 1265);
Działalność gospodarcza sprawdzi się zwłaszcza, gdy chcesz zachować większą niezależność, samodzielnie ustalać zakres współpracy i lepiej kontrolować swoje finanse.
PKD dla farmaceuty – jak wybrać odpowiednie?
Główne kody PKD wykorzystywane przez farmaceutów prowadzących działalność:
86.99.A – Opieka farmaceutyczna: jeśli świadczysz usługi zdrowotne, takie jak przeglądy lekowe czy edukacja pacjenta.
82.11.Z – Usługi związane z administracyjną obsługą biura: np. raporty, dokumentacja dla NFZ.
47.73.Z – Sprzedaż detaliczna wyrobów farmaceutycznych: jeśli wystawiasz faktury, obsługujesz sprzedaż.
Uwaga: Wybór PKD powinien być dostosowany do faktycznego zakresu usług.
Jaka stawka ryczałtu dla farmaceuty?
Zgodnie z interpretacjami Krajowej Informacji Skarbowej, farmaceuci świadczący usługi w aptekach (np. sprzedaż, nadzór, raportowanie, administracja), ale nie prowadzący aptek, mogą skorzystać z ryczałtu 8,5%.
Dotyczy to usług sklasyfikowanych pod:
PKWiU 47.00.74.0 – Sprzedaż detaliczna wyrobów farmaceutycznych
PKWiU 82.11.10.0 – Usługi związane z administracyjną obsługą biura
📌 W przypadku działalności w zakresie opieki farmaceutycznej możliwe jest również rozważenie zwolnienia z VAT – ale tylko przy spełnieniu ścisłych warunków (więcej niżej).
Wykonywanie przez farmaceutę usług oznaczonych symbolami PKWiU 47.00.74.0 i PKWiU 82.11.10.0, będzie stanowiło działalność usługową opodatkowaną stawką ryczałtu w wysokości 8,5%. Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidulanej z 9.06.2023 r., 0114-KDWP.4011.18.2023.1.PP oraz w interpretacji z 15.04.2024 r., 0112-KDSL1-2.4011.92.2024.2.KS
Podstawa prawna: art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Czy farmaceuta na B2B ma prawo do zwolnienia z VAT?
Nie zawsze. Zwolnienie z VAT przysługuje wyłącznie, jeśli farmaceuta wykonuje usługi opieki medycznej – w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT.
👉 Jeśli zakres obowiązków to tylko sprzedaż, zamówienia, faktury, administracja i obsługa magazynowa – zwolnienie nie przysługuje.
👉 Jeśli farmaceuta faktycznie świadczy usługi opieki medycznej, służących zachowaniu lub przywracaniu zdrowia (art. 43 ust. 1 pkt 18a i 19 ustawy o VAT) lub świadczy usługi na rzecz podmiotów leczniczych, bez czerpania dodatkowych dochodów – można się ubiegać o zwolnienie.
💡 Biuro rachunkowe AGDO rekomenduje i pomaga w wystąpieniu o indywidualną interpretację podatkową przed zastosowaniem zwolnienia z VAT.
Przykład z życia AGDO - farmaceuta zakłada firmę
Pan Wojciech przez ponad 20 lat pracował jako magister farmacji i kierownik na etacie w jednej z lubelskich aptek. W 2025 roku, za namową córki, postanowił założyć jednoosobową działalność gospodarczą i przejść na współpracę B2B. Początkowo obawiał się skomplikowanych przepisów, ale z pomocą księgowej z AGDO szybko zarejestrował firmę, dodał właściwe kody PKD (w tym 86.99.A) i bezpiecznie wystartował z własną działalnością. Dzięki temu dziś rozlicza się prosto i zyskuje większą elastyczność w zarządzaniu swoim czasem i finansami.
Podsumowanie
Prowadzenie działalności jako farmaceuta to opcja, która daje swobodę i większą kontrolę nad karierą. Kluczowe jednak jest dobranie właściwej formy opodatkowania, wybór adekwatnego PKD i prawidłowe rozliczenia z ZUS i US. Z nami zrobisz to bezpiecznie i bez stresu.
Start z własną działalnością może być prosty i przyjemny.
Przekonaj się o tym. Zacznij od dobrej księgowej.
Najczęstsze pytania farmaceutów
Czy farmaceuta musi mieć kasę fiskalną?
👉 To zależy od rodzaju świadczonych usług i obrotów. Jeśli usługi są świadczone wyłącznie dla firm/aptek, a obrót nie przekracza limitu, możliwe jest zwolnienie z kasy. Warto jednak skonsultować to indywidualnie z księgową.
Czy farmaceuta może korzystać ze zwolnienia z VAT?
👉 Tylko jeśli świadczy usługi w ramach opieki farmaceutycznej (PKD 86.99.A) i są one bezpośrednio związane z ochroną zdrowia. Standardowe zadania administracyjne w aptece nie kwalifikują się do tego zwolnienia.
Czy działalność gospodarcza to jedyna forma współpracy z apteką?
👉 Nie. Możesz działać na umowie o pracę, zlecenie lub jako wolontariusz. Ale B2B daje więcej elastyczności.
Czy mogę założyć działalność gospodarczą jako farmaceuta po 50-tce?
👉 Oczywiście. Wiek nie jest przeszkodą – ważna jest gotowość do prowadzenia działalności i chęć uczenia się nowych rzeczy. Dobre biuro księgowe (np. AGDO!) bardzo ułatwia ten start.
Czy muszę mieć OC jako farmaceuta na działalności?
👉 Ubezpieczenie OC nie jest obowiązkowe, ale zdecydowanie zalecane, szczególnie jeśli pracujesz z lekami lub masz kontakt z pacjentami. Niektóre apteki mogą go nawet wymagać jako warunku współpracy.
Jaka stawka ryczałtu dla farmaceuty?
👉 Najczęściej jest to stawka 8,5%, o ile usługi mieszczą się w określonych kodach PKWiU.
Farmaceuta zakłada firmę – jakie PKD wybrać?
👉 Najczęściej wybieranymi są: 86.99.A, 82.11.10.0, 47.00.74.0