W art. 113 ust. 13 pkt 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.) – dalej u.p.t.u. przewidziane zostały wyłączenia z prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT do 200 tys zł rocznie. Dokonywanie dostaw towarów wskazanych w tym przepisie powoduje, że podatnik staje się podatnikiem VAT czynnym już od pierwszej sprzedaży, niezależnie od tego czy przekroczy ona powyższy limit. Jednym z wyłączeń jest wyłączenie wskazane w art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b u.p.t.u., które odnosi się do dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym. Jednakże wyroby kosmetyczne w obecnym stanie prawnym nie są objęte podatkiem akcyzowym. Zatem nie jest to podstawa prawna, na mocy której podatnik dokonujący dostawy wyrobów kosmetycznych podlegałby wyłączeniu z prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT.

Drugim przepisem, do którego należy się odnieść jest art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f u.p.t.u. Wprowadza on wyłączenie z prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego w przypadku dostawy preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1), ale tylko w razie zawarcia umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

W ramach grupowania PKWiU 20.42.1 “Wyroby kosmetyczne i toaletowe” znajdują się m.in. kosmetyki do makijażu ust i makijażu oczu (20.42.12), kosmetyki do manicure i pedicure (20.42.13) oraz pudry kosmetyczne lub toaletowe (20.42.14). Ten przepis obowiązuje od 01.09.2019 r. i został wprowadzony przepisami ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1520 z późn. zm.). Jak wynika z uzasadnienia do tego projektu (druk sejmowy nr 3499, VIII kadencja Sejmu) przyczyną, dla której ustawodawca zdecydował się na rozszerzenie katalogu wyjątków o dostawy wyrobów kosmetycznych, było spostrzeżenie wynikające z analiz prowadzonych przez Ministerstwo Finansów, że w obrocie tymi towarami (oprócz wyrobów kosmetycznych zmiana dotyczyła także m.in. komputerów, wyrobów elektronicznych i części do samochodów) najczęściej dochodzi do unikania opodatkowania, zwłaszcza w przypadku sprzedaży internetowej i telefonicznej. Uznano zatem, że obrót tymi towarami wrażliwymi nie powinien korzystać z preferencji.

Podkreślić jednak należy, że wyłączenie dotyczy tylko i wyłącznie sprzedaży wyrobów kosmetycznych w sposób określony w powyższym przepisie, tj. w razie zawierania umów sprzedaży na odległość w sposób zorganizowany. Jak wynika z interpretacji Dyrektora KIS z 28.05.2020 r. (0111-KDIB3-3.4012.114.2020.2.WR): “Posłużenie się zorganizowanym systemem zawierania umów na odległość oznacza bowiem, że przedsiębiorca tak zorganizował swoje przedsiębiorstwo, by można uznać, że zawieranie umów na odległość tworzy system sprzedaży. Jednorazowe przypadki zawierania umów na odległość, a takie mają miejsce w przedmiotowej sprawie, nie pozwalają na przyjęcie, że przedsiębiorca posługuje się zorganizowanym systemem zawierania umów na odległość.”

Powyższe oznacza, że wyłączona ze zwolnienia podmiotowego jest sprzedaż wyrobów kosmetycznych prowadzona na odległość (w praktyce najczęściej internetowo bądź telefonicznie) w sposób zorganizowany, a nie jedynie incydentalny. Natomiast sprzedaż towarów kosmetycznych w sklepie stacjonarnym (a więc nie internetowo ani telefonicznie w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość) nadal może korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT na dotychczasowych zasadach.